Oog voor klimaat en luchtkwaliteit

André Kuipers heeft met zijn eigen ogen vanuit het ruimteveer ISS gezien hoe kwetsbaar de aardatmosfeer is. Het is deze atmosfeer die leven op aarde mogelijk maakt, maar die ook met thema’s verbonden is als klimaatverandering, luchtkwaliteit en het gat in de ozonlaag. In deze lezing richt ik mij op satellietmetingen aan de chemische samenstelling van de atmosfeer ten behoeve van onderzoek aan luchtkwaliteit en klimaat, en specifiek op de relatie tussen luchtkwaliteit en klimaat. In een warmer klimaat zal er sprake zijn van meer luchtvervuiling, maar de luchtvervuilende stoffen zelf beïnvloeden het klimaat ook. De koppeling tussen klimaat en luchtkwaliteit moet daarom goed begrepen worden zodat de juiste maatregelen genomen worden. Mijn onderzoek kan dan ook belangrijke informatie verschaffen voor het opstellen van verdragen voor klimaat, luchtkwaliteit en de ozonlaag, zoals de EU luchtkwaliteit afspraken, het Kyoto Protocol en het Montreal Protocol. Ik maak hierbij gebruik van metingen van het Nederlandse satellietinstrument OMI en het toekomstig instrument TROPOMI. Deze instrumenten geven unieke wereldwijde informatie over luchtvervuilende stoffen, broeikasgassen en fijn stof. Omdat ze de hele wereld in één dag in kaart brengen, zijn ze de ogen waarmee we de atmosfeer dagelijks bestuderen.